چسب چوب یکی از مواد مورد استفاده در صنایع چوب است. با استفاده از چسب چوب میتوانید دو قطعه چوبی را به هم متصل نمایید بهصورتی که اگر از چسب بهدرستی استفاده شود یک اتصال محکم و ناگسستنی خواهید داشت به این صورت که اگر شما بعد از خشک شدن چسب چوب بخواهید دو قطعه را از هم جدا کنید، راهی جز شکستن چوب نخواهید داشت به همین دلیل از چسب چوب در صنایع چوب بهوفور استفاده میشود.
در این نوشته تلاش میکنیم اطلاعات مناسب در مورد چسب چوب و موارد استفاده از آن و ساختار شیمیایی این ماده در اختیار شما قرار دهیم بهتر است همه ما اطلاعاتی کافی در مورد مواد و لوازم مورد استفاده در کارگاه خود داشته باشیم. دانستن این موارد به شما در انجام یک کار اصولی و حرفهای کمک خواهد کرد با ما در ادامه مطلب همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد چسب چوب کسب کنید.
چسب چوبها بر پایه هموپلیمرپلی وینیل استات هست. چسب چوب بوی خاصی ندارد و قابلیت حل شدن با آب و رنگهای پلاستیکی را دارد.
چسب چوب از نظر ظاهری شبیه به شیر است و رنگ آن سفید هست. چسب چوب مانند عسل غلیظ است اما برای استفاده از چسب چوب در کارگاه نجاری، نیاز به حل کردن آن با آب ندارید.
معمولاً چسب چوبها بهصورت استاندارد در ظرفهای ۰.۵ و ۱ و ۷ و ۱۴ کیلویی در فروشگاههای رنگ و ابزار یراقها به فروش میرسند. برندهای زیادی در ایران چسب چوب را به فروش میرساند اما دو شرکت معروف درزمینهٔ تولید چسب چوبهای باکیفیت شرکت چسب شمال و چسب مشهد میباشند. البته ظرفیت های دیگری هم موجود هست که بیشتر مصرف خانگی دارند.
قبل استفاده از چسب چوب ابتدا باید سطح مورد نظر را کاملاً عاری از هرگونه گرد و غبار نمایید سپس را با استفاده از یک تکه چوب یا قلم مو بر روی سطح بکشید سپس دو قطعه را بر روی هم قرار دهید و اجازه دهید حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه سطوح بدون هیچ حرکتی بر روی هم باقی بماند البته این زمان بستگی به درجه هوا و نوع کار شما دارد. شما می توانید با استفاده قطعه ها را درگنار یکدیگر محکم کنید.
برای استفاده بهتر از چسب چوب و رسیدن به یک نتیجه بهتر باید دو قطعه را با استفاده از گیره و پیش دستی بهخوبی محکم کنید و اجازه دهید این دو قطعه حدود یک ساعت تحت فشار باقی بماند. البته اگر نیاز به زمان بیشتری برای پرسکاری دارید، میتوانید ۲۴ ساعت این فشار را نگه دارید. پس از ۲۴ ساعت چسب به ۹۰ درصد استحکام نهایی خود میرسد.
اضافههای چسب چوب را تا زمانی که خشک نشده میتوانید با استفاده از پارچه نمناک پاک کنید.
در زمان استفاده از چسب شما محدودیتهای دارید:
نمیتوانید از چسب و چوب برای چسباندن چوب و فلز در کنار هم استفاده کنید.
زمان خشک شدن چسب چوب کمی طولانی است.
چسب چوب رنگ پذیر نیست و معمولا در رنگ کاری مشکل ایجاد می کند.
بهتر است از چسب چوب در دمای بالای صفر درجه سانتی گراد استفاده کنید چسب را از نور مستقیم آفتاب و گرما دور نگه دارید و پس از اتمام کار، درپوش ظرف چسب را بهخوبی محکم کنید. چسب را در محیط خشک و خنک که دمای آن بین ۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد است میتوانید به مدت یک سال نگهداری کنید.
چسب چوبها غیرقابل اشتعال میباشند اما بهتر است که را در محلی دور از دسترس کودکان نگه دارید در صورت تماس چسب با چشم بهتر است آن را با آب فراوان بشویید.
نکته مفید در مورد چسب باید بدانید این است که در هنگام چسباندن دو قطعه چوبی به هم باید مراقب باشید که چسب به بخشهای دیگر چوب برخورد نکند. شاید در نگاه اول وجود چسب بر روی بخشی از سازه ناراحت کننده نباشد و بهراحتی با استفاده از دسته یک تکه پارچه پاک شود.
اما جالب است بدانید بر روی همان قسمتی که چسب برخورد داشته لایه فیلم تشکیل میگردند و در زمان رنگ کاری سازه نفوذ آستری بهخوبی صورت نمیپذیرد و این قسمت روشنتر از سایر قسمتهای سازه میشود پس باید مراقب باشید که از راه بهاندازه کافی استفاده کنید و از استفاده بیش از حد آن خودداری کنید.
همچنین اگر چند بر روی قسمتی از کار ریخته شود باید با استفاده از یک پارچه نمناک بهخوبی آن بخش را تمیز نمایید با این کار میتوانید بخشی از ایراداتی که امکان دارد در آینده ایجاد شود جلوگیری کنید.
انواع چسب چوب:
چسب چوب پلی اورتان:
چسب PUV یا UV مقاومت بالایی در شرایط آب و هوایی با رطوبت بالا دارد. چسب پلی اورتان از نظر شکل ظاهری به رنگ زرد هست و به علت مقاومت بالای آنها نسبت به اشعه ماورای بنفش یا همان اشعه UV برای استفاده در فضای بیرون بسیار مناسب هستند این چسبها حلال به خصوصی ندارند و پس از استفاده دچار ترک و تغییر حالت نمیشوند. معمولاً برای اتصال بخشهای سازههایی مانند آلاچیق چوبی یا دکینگ فضای باز از چسبهای پلی اورتان استفاده میشود. این چسب ضد آب و ضد رطوبت است اما برای استفاده طولانی مدت از آن در آب مناسب نیست.
از معایب چسب پلی اورتان این است که برای استفاده از آن در مناطق خشک کمی با مشکل مواجه میشوید چون نیاز به این است در زمان استفاده از چسب، کمی فضا مرطوب باشد. در واقع این چسبها با استفاده از رطوبت فعال میشوند و عملکرد خود را نشان میدهند. پس از تماس این چسب با رطوبت کمی تغییر حالت میدهد و بهاصطلاح پف میکند. مدت نگهداری چسب پلی اورتان حدود یک سال است و پس از باز شدن و نفوذ رطوبت به آن خیلی زود خراب میشوند. این چسبها بسیار سمی و سرطان زا هستند و در زمان استفاده از آن باید بسیار مراقب باشید که تماسی با دست و پوست شما ایجاد نشود.
چسب چوب اپوکسی یا چسب قایق:
همانطور که از اسم این چسب مشخص است معمولاً برای تعمیر و ساخت قایق استفاده میشود. چسب اپوکسی را نمیتوان در لایه خارجی قایق استفاده کرد این چسب در مقابل اشعه uv مقاومت خوبی ندارد، برای همین فقط در قسمت داخلی قایق و برای تعمیر و اتصال قطعات استفاده میشود. چسب قایق بهصورت تک جزئی و دو جزئی در بازار به فروش میرسد.
چسب مخصوص پرس گرم:
چسب پرس گرم اغلب از نوع اوره فرمالدئید و به رنگ کرم هست. این چسب بهصورت مایع معمولاً در بازار عرضه میشود و از چسب مخصوص پرس گرم برای ساخت تخته چندلایی و پرس کردن روکش بر روی چوب استفاده میشود. چسب پرس گرم برای سخت شدن نیاز به گرما و فشار دارند که توسط دستگاههای مخصوص پرس این کار انجام میشود. بیشتر دربهای چوبی که امروزه در ساختمانها استفاده میشود، معمولاً از پرس شدن دو صفحه چوبی، HDF، سلایی و … بر روی یک کلاف چوبی با استفاده از چسب مخصوص پرس گرم ساخت میشود.
چسب صنعتی:
یکی از قویترین چسبهایی که تا به حال با آن کار کردهایم. در بازار چسب صنعتی را بانام چسب آهن هم میشناسند. اگر به کفاشی مراجعه کرده باشید حتماً یکی از این چسبها را بر روی میز کار کفاش دیدهاید. درست است این چسب را بانام چسب آهن میشناسند اما در واقع چسب صنعتی را برای موارد متعددی میتوانید استفاده کنید. یکی از موارد استفاده از چسب صنعتی در نجاری، چسباندن روکش بر روی ورقهای چوبی است.
روش چسباندن قطعات با استفاده از چسب صنعتی به این صورت است که ابتدا باید هر دو قطعه را از هرگونه گرد و خاک پاک کنید. سپس چسب را بر روی هر دو قطعه مورد نظرتان اجرا کنید. پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دو قطعه را به یکدیگر بچسبانید و تحت فشار قرار دهید. پس از حدود یک ساعت نتیجه کار حاصل خواهد شد و به یک اتصال قوی و پایدار دست پیدا خواهید کرد. عامل اصلی در میزان و قدرت چسبندگی میزان فشاری است که بر روی دو سطح وارد میکنید. هرچه فشار بر روی دو قطعه بیشتر باشد چسبندگی بیشتری خواهید داشت. یکی دیگر از موارد استفاده از چسب صنعتی در صنایع چوب، چسباندن ورق سنباده به صفحه سنباده است.
نکته مهم در استفاده از چسب صنعتی این است که قبل از استفاده باید محتویات داخل قوطی را خوب ترکیب کنید تا چسب آماده به کار شود.